Kişisel Bir Yazı: Hikayelerimin Konusunu Nasıl Buluyorum?

Hikaye Konusu Nasıl Bulunur?

Daha önce blogda, birkaç yorumda ve yazıda hikaye yazarlığı da yaptığımdan bahsetmiştim. Buna yönelik olarak bir soru geldi. E-posta gönderen bir arkadaş, "Hikaye konusu nasıl bulunur?" diye soruyordu. Ben de kendilerine verdiğim yanıtı, biraz daha toparlayarak Ehliblog'da yazmak istedim. Bu soruyu okuduğumda, bir şey fark ettim. Ben hikayelerimi düşünmeden yazıyorum. Aslında düşünüyorum ama derinlemesine değil. Temelde hareket felsefem, Mihail Tal'ın satrançtaki felsefesi gibi: "Önce fedayı yap, sonra hamleyi düşünürsün."

Ben önce olayı düşünüyorum. Sonra birkaç karakter ve yazmaya başladıktan sonra, esas olaylar gelişiyor. Hikayelerimin sonunu düşünmüyorum. Peki ama hikayenin konusunu nasıl buluyorum? İşte burası önemli. Bu yazımda, bu soruya kendimden ve bildiğim örneklerle yanıt vermeye çalışacağım. Belki, eli kalem tutan ve hikaye konusu bulmakta zorlananlara bir yol gösterici olabilir. =)

Hikaye Konusu Nasıl Bulunur?

Hikaye konusu bulmak için, birden fazla yöntem kullanılabilir. Ancak yöntemlerin her biri için, algılarınız açık olmalı. Bulduğunuz konuları, not etmeyi alışkanlık haline getirmeyi başarabilmelisiniz. Bulduğunuz hikaye konularını, olgunlaştırmak için egzersizler yapmayı ve hikayenin farklı yönlerde aktığında nasıl göründüğünü düşünebilmelisiniz. Maddeler halinde gidelim ve hikaye konusu bulmanın farklı yollarından bahsedelim.

1. Hayatı Gözlemleyin: Hayatın kendisi hikayedir. Farklı yaşamlar, kesişimler, düğümlenmeler ve çözülmeler... Her anımız bir hikayedir esasında. Kimisi çok şatafatlı, kimisi son derece vasat. Ne çıkar? Hepsi birer hikaye. Önemli olan, o hikayelerin nasıl nakledildiği... Bu yüzden, hayatı, insanları, hayvanları, detayları gözlemlemeyi alışkanlık haline getirin. Hiç ummadığınız hikayeler gözlemlemeyi ihmal ettiğiniz şeylerin göbeğinde.
2. Başkalarını Dinleyin: Özellikle yaşça büyük insanlarda, dehşet hikayeler var. Onların size vereceği ilham, hiçbir şeyde yok. İş yerimde depocu olarak çalışan bir Dursun abim var. Dursun abinin babası fırıncı. Alkolik. Dursun abi bakıyor eve küçük yaştan itibaren. Abisinin arkasını kollamaktan, annesini teskin etmekten hiç vazgeçmemiş. Abisi de babasının kaleminden. Dursun abi hala abisinin borçlarını ödüyor. Al sana hikaye. Konuştukça daha detaylarını da döküyor Dursun abi. Dinleyin etrafınızdaki Dursun abileri.
3. Tabiatı Seyredin: Etrafınızdaki canlılardan ilham almamanız için bir sebep yok. Seyredin doğayı. Hikaye konusu bulmanıza çok faydası dokunacağından emin olabilirsiniz. Onların davranışlarından ilhamla çok ilginç hikayeler kaleme alabilirsiniz. Farklı bir hikayeci olan, Ferhan Şensoy'un şu dizelerini, aklınızın bir kenarına yazın:
   

   Seyrederiz alemi,
   Seyreder alem bizi.
   Seyre dalarım alemi,
   Seyreder alem beni.
   Seyrederken ben alemi,
   Seyretsin alem beni.

4. Düşünün: Farklı hikayeler üzerine düşünün. Kafa yorun. Farklı yaşamların gidişatını düşünün. "Bir ocak tütüyor ya, içinde ne oluyor? Allah-u alem." Geçim sıkıntısını, gösterişli hayatları, tek düzelikleri, kendi bakış açınızı, başkalarının size bakış açısını... Düşünün. Parayla değil ya!
5. Bazı Sözleri Mıh Gibi Tutun Aklınızda: Bazen bir hikaye, sadece bir cümleyle başlar benim için. Çok iyi cümle diye düşündüğüm birçok cümleden hikaye çıkarabiliyorum. Etkileyici olmasına yahut mutlak bir girizgah cümlesi olmasına da ihtiyacınız yok. Sadece size göre iyi bir cümle olsa kafi. Üstüne bir hikaye bina edilebilir.
6. Hayal Dünyanızda Dostlarınız Olsun: Hikayeler, çoğu zaman hayal dünyamızla iç içe geçerler. Karakterleriniz olsun. Onları anlamaya çalışın. 4. maddeyi sadece kafanızda olan karakterler için de uygulayın. Karakterlerinizi küstürmeyin, kendiniz de küsmeyin.

6 maddeyle benim uyguladığım hikaye konusu bulma yolları bunlar. Çok temel şeyler. Fakat esas nokta, okumak! Biriktirmeden harcayamazsınız. Kelimeler birikecek, olaylar birikecek, hikayeler birikecek, karakterler birikecek. Biriktirdikçe harcayacaksınız.

Son Sözler

Hikaye konusu bulmak için, bolca okumak, izlemek, gezmek, dinlemek ve düşünmek gerek. Kısacası biriktirmek gerek. Siz biriktirdikçe, küpünüzden hikayeler kendiliğinden taşmaya başlayacaktır zaten. Bunu unutmamak için de Sait Faik'in güzel bir sözünü hatırınızdan çıkarmayın. "Yazmasam deli olacaktım."